Hans, Roel en ik
Hans Smit is jarig. Gefeliciteerd Hans. Niet dat we elkaar vaak zien. Eigenlijk nooit. De laatste keer was tijdens een reünie van de Hillegomschool, jaren maar dan ook jaren geleden. De Hillegomschool stond in de Rietwijkerstraat in wat vroeger Amsterdam - West was. Tegenwoordig hoort mijn geboortebuurt bij Oud Zuid. Het Amsterdamse gemeenteraadslid Bouwe Olij vertelde mij eens hoe dat komt. Bij het schikken van de stadsdelen dreigde een aantal prominente PvdA'ers in het verkeerde stadsdeel terecht te komen, omdat ze toevallig in mijn oude buurt woonden. Oud Zuid had hun voorkeur en Oud Zuid werd het. Ik vind het maar niks. Oud Zuid is Apollolaan. Oud Zuid is licht geaffecteerd pratende jongens die jugtlederen schoenen met spekzolen dragen. Oud Zuid is Albert Heijn. Oud Zuid hoort helemaal niet bij de Heemstedestraat, het Hoofddorpplein, de Zeilstraat, de Aalsmeerweg, de Rietwijkerstraat. Waar die school dus staat.
Hans Smit en ik brachten daar zes lagere schooljaren door in dezelfde klas. Hij was op 17 februari jarig en ik de negentiende. Vandaar. Twee dagen later, maar wat een macht verleende mij dat over Hans Smit! Als jarige mocht Hans de klassen rond. Hij mocht bovendien een klasgenootje uitzoeken om hem tijdens de triomfantelijke rondgang langs het juffen- en meesterskorps te assisteren. Eenmaal raden wie Hans Smit uitkoos. Het was gewoon het resultaat van keiharde onderhandelingen, dat spreekt. Als Hans mij mee de klassen rond nam, betaalde ik hem twee dagen later met gelijke munt terug. Tenminste, dat spraken we af. Hans moest er maar op vertrouwen dat ik woord hield. En hij moest vooral voor de negentiende februari geen ruzie met mij maken.
Dan was er nog Roel Schotvanger, een vriendje van Hans, zij het uit een andere klas. Roel was op 1 maart jarig. Zulke dingen vergeet je niet. Ik kan mij niet herinneren dat ik ooit mijn woord heb gebroken en Hans voor een andere ´rondganger´ heb laten zitten, maar het is mogelijk. Zulke dingen verdring je. Niemand is graag een woordbreker, ook niet als het om kleine dingen gaat. Want veel stelde de rol van het begeleidende vriendje niet voor. Nee, dan de jarige. Ik kreeg van huis een zakje met dure bonbons mee en een klein pakje Golden Fiction. Leerkrachten paften er in die dagen nog vrolijk op los in de klas en wij leerlingen droegen nietsvermoedend bij aan de verslechtering van hun gezondheid. Voor het hoofd van de school had ik een bolknak meegekregen. Daar stond wel iets tegenover. Waar de overige onderwijzers een poezieplaatje of iets dergelijks meegaven in ruil voor een bonbon of een sigaret, toverde het hoofd een goudkleurig pennetje tevoorschijn dat fonkelde van nieuwigheid. We schreven nog met pen en inkt, moet u weten. Nee, de paardentram reed niet meer. Goeie genade, ik krijg het er benauwd van. Straks ga ik nog over die mooie Westertoren zingen, net als Johan Heesters. Mein Gott!
Enfin, Hans Smit is jarig en ik over twee dagen ook. Wel een leuke geboortedag de negentiende februari. Ik deel hem met Nikolaus Copernicus, geen kleine jongen toch. En met Pim Fortuyn. Paul Haarhuis, Annie de Reuver, Edzo Toxopeus en last but not least Arnold Heertje. Maar ook met Meinoud Rost van Tonningen, de collaborerende bankier die ons de zwarte weduwe schonk. Es muss nicht immer Kaviar sein. Dit soort informatie kunt u op Google vinden. Type gewoon uw geboortedag in en er verschijnen allerlei gedenkwaardige weetjes op uw scherm. Niet alleen namen van bekende borelingen, maar ook gebeurtenissen die op de dag van uw keuze plaatsvonden. Wat de negentiende februari betreft: veel bijzonders zit er door de jaren heen niet tussen. Of het moet 19 februari 1937 zijn. Ik Lees dat koningin Wilhelmina toen een Koninklijk Besluit ondertekende waarin staat dat rood, wit en blauw de kleuren van de vlag van het Koninkrijk der Nederlanden zijn.
Beter laat dan nooit.